آرماتوربندی فونداسیون

در ساختمان‌سازی واژه آرماتوربندی بسیار شنیده می‌شود. چرا که آرماتوربندی فونداسیون یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که در ساخت یک سازه باید برای افزایش استحکام آن انجام گیرد. اگر با آرماتوربندی پ نحوه انجام آن آشنا نیستید، هیچ جای نگرانی نیست. در این مطلب قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم و اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهیم.

آرماتوربندی چیست؟

آرماتوربندی فرآیندی است که در آن میلگردها و سایر المان‌های فولادی، با نظم و ترتیب خاصی در کنار یکدیگر قرار گرفته و به کمک روش‌هایی مانند جوشکاری سرد یا بست‌های فلزی به هم متصل می‌شوند. هدف نهایی از این کار، ایجاد اسکلت مستحکم در داخل بتن است.

بتن به تنهایی در برابر نیروهای کششی ضعیف عمل می‌کند و به سرعت ترک می‌خورد. از این رو، از آرماتوربندی و همچنین قالب های بتن برای جبران این ضعف و افزایش مقاومت کششی بتن استفاده می‌شود. آرماتورها با بتن به گونه‌ای پیوند می‌خورند که در هنگام اعمال نیرو، تنش‌های کششی را به خود گرفته و از خرد شدن و ترک خوردن بتن جلوگیری می‌کنند.

آرماتوربندی در تمامی بخش‌های سازه‌های بتنی، از جمله فونداسیون، ستون‌ها، دیوارها، تیرها و دال‌ها، نقشی حیاتی ایفا می‌کند. نوع، قطر، نحوه قرارگیری و فاصله میلگردها در هر بخش، بر اساس محاسبات دقیق مهندسی و با توجه به نوع سازه و بارهای وارده به آن تعیین می‌شود. اجرای صحیح و اصولی آرماتوربندی، مطابق با نقشه‌های فنی، تضمین‌کننده‌ی استحکام، پایداری و ایمنی بنا در برابر زلزله، باد، برف و سایر بارهای وارده خواهد بود.

آرماتوربندی فونداسیون

انواع آرماتوربندی مورد استفاده در ساختمان‌ سازی

در ساختمان‌سازی، از انواع مختلف آرماتوربندی برای تقویت سازه‌های بتنی در برابر نیروهای کششی، فشاری و خمشی استفاده می‌شود. هر نوع آرماتوربندی، با توجه به ویژگی‌ها و کاربرد خاص خود، در بخش‌های مختلف سازه به کار گرفته می‌شود. از مهم‌ترین آرماتوربندی‌های موجود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

آرماتوربندی طولی

آرماتورهای طولی، میلگردهایی هستند که در راستای طول عضو سازه‌ای مانند تیر، ستون یا دال قرار می‌گیرند. وظیفه‌ی اصلی این میلگردها، تحمل بارهای کششی و خمشی است. آرماتورهای طولی معمولاً از نوع آجدار هستند و در قطرهای مختلف، بر اساس محاسبات مهندسی و با فواصل منظم در طول عضو سازه‌ای قرار داده می‌شوند.

آرماتوربندی عرضی

آرماتورهای عرضی میلگردهایی هستند که به صورت عمود بر آرماتورهای طولی قرار گرفته و وظیفه‌ی حفظ شکل هندسی شبکه آرماتوربندی و جلوگیری از گسست میلگردهای طولی در اثر فشار را بر عهده دارند. خاموت‌ها از نوع آجدار یا ساده بوده و در قطرهای کوچکتر نسبت به آرماتورهای طولی، با فواصل مشخص در طول عضو سازه‌ای قرار می‌گیرند.

آرماتوربندی دورپیچ

آرماتوربندی دورپیچ، نوعی آرماتوربندی است که در ستون‌ها و هسته‌های مرکزی سازه‌های بتنی به کار می‌رود. در این روش، میلگردهای آجدار به صورت مارپیچ و با فواصل منظم حول محور طولی ستون یا هسته پیچیده می‌شوند. آرماتوربندی دورپیچ، علاوه بر افزایش مقاومت فشاری و خمشی ستون، به حفظ شکل پذیری و شکل هندسی آن در برابر بارهای جانبی مانند باد و زلزله نیز کمک می‌کند.

آرماتوربندی فونداسیون

آرماتوربندی فونداسیون یکی از مهم‌ترین انواع آرماتوربندی محسوب می‌شود که از اهمیت بسیار بالایی در ساختمان‌سازی برخوردار است، زیرا فونداسیون وظیفه‌ی تحمل و انتقال بار کل بنا به زمین را بر عهده دارد. در آرماتوربندی فونداسیون، از شبکه‌ای متراکم از میلگردهای طولی و عرضی در جهت‌های مختلف استفاده می‌شود تا مقاومت فشاری، کششی و خمشی فونداسیون در برابر بارهای وارده، به طور قابل توجهی افزایش یابد.

آرماتوربندی دیوار برشی

دیوارهای برشی که وظیفه‌ی تحمل نیروهای جانبی سازه مانند باد و زلزله را بر عهده دارند، به آرماتوربندی خاصی به نام آرماتوربندی دیوار برشی مجهز می‌شوند. در این روش، از شبکه‌ای متراکم از میلگردهای عمودی و افقی در داخل دیوار برشی استفاده می‌شود تا مقاومت برشی و خمشی دیوار در برابر نیروهای جانبی افزایش یابد و از این جهت شباهت بسیاری به قالب دیوار پیش ساخته بتنی دارد.

آرماتوربندی ساختمان

مزایای آرماتوربندی فونداسیون

آرماتوربندی مزایای بسیار زیادی برای ساختمان دارد، به همین دلیل نیز بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد. از مهم‌ترین مزایای آرماتوربندی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

افزایش مقاومت و پایداری

فونداسیون، به عنوان زیربنای سازه، وظیفه‌ی تحمل و انتقال بار کل بنا به زمین را بر عهده دارد. بتن به تنهایی قادر به تحمل این بارها، به خصوص در سطوح وسیع، نیست و تحت فشار ترک می‌خورد. آرماتوربندی با ایجاد اسکلت فلزی در داخل بتن، مقاومت فشاری و کششی آن را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. این امر مانع از شکسته شدن، نشست و ناپایداری فونداسیون در برابر بارهای وارده، مانند وزن سازه، بارهای زنده و مرده، و همچنین نیروهای جانبی مانند باد و زلزله می‌شود.

شکل‌پذیری و تنوع در طراحی

آرماتوربندی به مهندسان سازه این امکان را می‌دهد که فونداسیون‌ها را با اشکال هندسی پیچیده و متنوع، متناسب با نیازهای خاص هر پروژه، طراحی و اجرا کنند. میلگردها می‌توانند به صورت‌های مختلف خم و شکل داده شوند و در داخل قالب‌های بتنی قرار بگیرند. این تنوع در طراحی، آزادی عمل بیشتری به مهندسان برای خلق فونداسیون‌های مقاوم، پایدار و متناسب با شرایط مختلف زمین و نوع سازه می‌دهد.

انعطاف پذیری در برابر نشست زمین

 فونداسیون‌های آرماتوربندی شده در برابر نشست‌های جزئی زمین انعطاف‌پذیری بیشتری از خود نشان می‌دهند.‌ میلگردها به بتن اجازه می‌دهند تا در صورت نشست ناگهانی یا تدریجی زمین، تا حدی خم شود و بدون ترک خوردن یا شکستن، شکل خود را حفظ کند. این امر از بروز خسارات و خرابی در سازه، ناشی از نشست زمین، جلوگیری می‌کند.

افزایش مقاومت در برابر عوامل محیطی

آرماتوربندی فونداسیون، مقاومت فونداسیون را در برابر عوامل مخرب محیطی مانند رطوبت، یخ زدگی، خوردگی و حمله مواد شیمیایی افزایش می‌دهد. نفوذ آب و رطوبت به داخل بتن می‌تواند منجر به زنگ زدگی میلگردها، خوردگی تدریجی آنها و در نهایت، کاهش مقاومت و تخریب فونداسیون شود. آرماتوربندی با ایجاد یک مانع فیزیکی در برابر نفوذ آب و مواد شیمیایی، از بتن و میلگردها در برابر این عوامل مخرب محافظت می‌کند.

توزیع یکنواخت بار

فونداسیون‌های آرماتوربندی شده، بارهای اعمال شده به زمین را به طور یکنواخت توزیع می‌کنند. این امر از تمرکز تنش در نقاط خاص و ایجاد تنش‌های موضعی که می‌توانند منجر به نشست موضعی، ترک خوردگی و ناپایداری فونداسیون شوند، جلوگیری می‌کند. توزیع یکنواخت بار، سبب افزایش طول عمر و عملکرد بهینه فونداسیون در طول زمان خواهد شد.

مراحل اجرای آرماتوربندی

متخصصان در هنگام آرماتوربندی فونداسیون مراحل زیر را به ترتیب پشت سر خواهند گذاشت:

آماده سازی محل

اولین قدم در اجرای آرماتوربندی، آماده سازی محل مورد نظر است. این کار شامل تسطیح و پاکسازی زمین، برداشتن نخاله‌ها و هرگونه مانعی که می‌تواند در فرآیند آرماتوربندی اختلال ایجاد کند، و همچنین ایجاد قالب‌های بتنی مطابق با نقشه‌های فنی می‌باشد. قالب‌ها باید به درستی شاقول و تراز شده و از استحکام و ثبات کافی برخوردار باشند تا از تغییر شکل آنها در هنگام بتن‌ریزی جلوگیری شود.

تهیه و برش میلگردها

میلگردها بر اساس نقشه‌های فنی، از نظر قطر، طول و شکل خم شده، بریده و آماده می‌شوند. این کار به کمک دستگاه‌های برش میلگرد انجام می‌شود و دقت در برش و خم میلگردها مطابق با نقشه، از اهمیت بالایی برخوردار است. خم شدن میلگردها باید مطابق با زوایای مشخص و بدون ایجاد ترک یا شکستگی در آنها انجام شود.

قرارگیری آرماتورهای اصلی

آرماتورهای اصلی که وظیفه‌ی تحمل بارهای اصلی سازه را بر عهده دارند، در محل خود در داخل قالب‌ها قرار داده می‌شوند. این میلگردها معمولاً در دو جهت عمود بر هم (طولی و عرضی) با فواصل منظم و مطابق با نقشه، در شبکه‌ای منظم چیده می‌شوند. برای حفظ موقعیت میلگردها در داخل قالب و ایجاد فاصله مناسب بین آنها از اسپیسر یا بلوک‌های بتنی استفاده می‌شود.

نصب خاموت‌ها

خاموت‌ها که میلگردهای عرضی هستند که به دور آرماتورهای اصلی پیچیده شده و وظیفه‌ی حفظ شکل هندسی شبکه آرماتوربندی و جلوگیری از گسست میلگردهای طولی در اثر فشار را بر عهده دارند. تعداد، قطر و فاصله خاموت‌ها بر اساس محاسبات مهندسی و با توجه به نوع سازه و بارهای وارده تعیین می‌شود.

اتصال میلگردها

در محل تقاطع میلگردها، از روش‌های مختلفی مانند جوشکاری سرد، اورلپ یا بسترگذاری، برای اتصال آنها به یکدیگر استفاده می‌شود. اتصال صحیح و اصولی میلگردها، در انتقال بار بین آنها و حفظ یکپارچگی اسکلت فلزی فونداسیون، نقشی حیاتی ایفا می‌کند.

نظارت و کنترل

در تمام مراحل اجرای آرماتوربندی، باید نظارت و کنترل دقیقی توسط مهندس ناظر و افراد مجرب انجام شود. این امر شامل بررسی کیفیت میلگردها، صحت ابعاد و شکل خم‌ها، نحوه قرارگیری میلگردها در داخل قالب، فاصله آنها از یکدیگر، اتصال صحیح میلگردها و در نهایت، تطابق کلی آرماتوربندی با نقشه‌های فنی می‌باشد.

بتن‌ریزی و عمل‌آوری

پس از اتمام کامل آرماتوربندی و تایید نهایی توسط مهندس ناظر، عملیات بتن‌ریزی انجام می‌شود. بتن باید به طور کامل در بین میلگردها نفوذ کرده و تمام فضاهای خالی را پر کند. پس از بتن‌ریزی، باید مراقبت‌های لازم برای عمل‌آوری بتن، شامل حفظ رطوبت و دمای مناسب، به عمل آید تا بتن به مقاومت نهایی خود برسد.

آرماتوربندی

جمع بندی

در این مطلب به بررسی آرماتوربندی فونداسیون پرداختیم و اطلاعات زیادی را در این باره بیان کردیم. چنانچه تصمیم به آرماتوربندی دارید، بهتر است از متخصصان حرفه‌ای فعال در این زمینه کمک بگیرید تا با هزینه‌ای مناسب‌تر، فرایند آرماتوربندی انجام گیرد. به عبارتی می‌توان گفت دریافت خدمات از متخصصانی حرفه‌ای علاوه بر کاهش هزینه‌ها و افزایش کیفیت خدمات دریافتی، به ایمنی سازه کمک شایانی خواهد کرد.

برچسب ها
#قالب بندی

ارسال دیدگاه

پست های مرتبط