قالب چیست؟
قالب بهعنوان یک سازه موقتی عمل میکند که برای پشتیبانی از وزن و فشار ناشی از بتن تازه و دیگر بارهای وارد شده، تا زمانی که بتن به مرحله سختی و مقاومت مطلوب برسد، استفاده میشود. این سازه شامل سطحی بوده که با بتن در تماس است، بدنه و تمام اجزای حمایتی آن نظیر شمع، پشتبندها، کلافها و دیگر عناصر لازم برای تامین استحکام قالب در برابر فشارهای وارده هستند.
قالببندی چیست؟
قالببندی به مجموعهای از سیستمها و ساختارهای پشتیبانی اطلاق میشود که وظیفه انتقال بارهای وارد شده به قالب را به تکیهگاهها بر عهده دارد. در این سیستم، شمعها، داربستها و پایههای ایمنی نیز گنجانده میشوند.
ضرورت قالببندی
قالببندی بهعنوان یک ساختار موقتی، مسئولیت شکلدهی، اندازهگیری، سطوح و محدوده نهایی اجزای سازه را تا زمانی که بتن به مقاومت لازم برسد، بر عهدهدارد. این ساختار باید بتن را در برابر ضربات و لرزشهای معمول محافظت کند تا زمانی که به استحکام کافی دست یابد. همچنین، از کاهش رطوبت بتن و نشت آب آن از نقاط تماس با قالب جلوگیری میکند. بهطورکلی، میتوان اهمیت قالببندی را در نکات زیر خلاصه کرد.
- ارائه فرم دقیق برای اجزای سازهای
- جلوگیری از اتلاف مصالح و بتن
- تضمین پایداری و استحکام کلی سازه
- تامین تراز بودن سطوح
روش قالببندی ستون بتنی
قالببندی ستون یکی از مراحل کلیدی در ساخت سازههای بتنی بوده که قبلاز بتن ریزی انجام میشود. این فرآیند در نقاط مختلف ساختمان با استفاده از مصالح متنوع صورت میگیرد و نقش مهمی در افزایش مقاومت بتن دارد. انجام این کار نیازمند تخصص و مهارت حرفهای است. از رایجترین مراحل اجرای ستون بتنی میتوان به مراحل زیر اشاره کرد.
- اجرای رامکا: رامکا نوعی میلگرد اختصاصی است که بهمنظور تنظیم و هدایت قالب ستونها در ساختوساز مورد استفاده قرار میگیرد. برای نصب رامکا، ابتدا میلگرد مربوط به طول ستون در مکان مشخص قرار میگیرد. سپس 4 میلگرد بهصورت عمودی نصب میشوند.
- تهیه قالب ستون: قالبها در انواع مختلف وجود دارند و هنگام انتخاب آنها باید به عواملی همچون کیفیت، جنس و ابعاد توجه کرد.
- تمیز کردن قالب: در قالببندی ستون، باید اطمینان حاصل شود که قالبها عاری از هرگونه آلودگی، ازجمله بتن، باشند.
- روغنکاری قالبها: برای تسهیل در جداسازی قالبها از بتن، استفاده از روغن یکی از روشهای مؤثر است.
- بستن قالبها: ابتدا پانل را در قسمت بالای رامکا قرار میدهند. سپس پانل جانبی را نصب کرده و با استفاده از پین و گوه آنها را به هم متصل میکنند.
- تراز قالب با شاقول کردن: شاقول کردن ستونها پساز قالببندی و بتن ریزی ضروری و به معنای قرارگیری قائم آنها است. برای این کار از شاقول که شامل مخروط و نخی بوده، بهره میبرند.
- مسدود کردن درزهای قالبهای ستون بتنی: برای جلوگیری از خروج شیره بتن، قالبها باید بهطور محکم به هم چفت شوند و درزها، بهویژه در نقاط کنج و پایین پانلها، با ملات گچ مسدود شوند.
اجزای قالببندی ستون بتنی
اجزای مربوط به قالببندی ستون بتنی بهدستههای مختلفی تقسیم میشوند، ازجمله قالبهای فلزی بتن، پین و گوه، پشتبند و جکهای مایل که در ادامه به توضیح هریک از آنها خواهیم پرداخت.
- قالب فلزی بتن (پانل): قالبها به 2 نوع تسمهای و لبه خم طراحی شدهاند. در قالبهای تسمهای، تمام لبهها با استفاده از جوش به صفحه متصل میشوند، درحالی که در قالبهای لبه خم، لبهها یکپارچه هستند و تنها 2 لبه ابتدایی و انتهایی با جوش بههم متصل میشوند.
- پین و گوه: برای اتصال پانلهای فلزی بهکار میروند، چرا که با ریختن بتن در قالب، فشار ایجاد شده باعث خروج شیره بتن میشود.
- پشتبند و جکهای مایل: برای تقویت و یکپارچگی پانلها و مقابله با نیروی رانشی ناشی از بتن تازه، از پشتبندهای افقی و قائم استفاده میشود. همچنین جکهای مایل جهت تثبیت و پایداری پانلها بهکار گرفته میشوند.
- کلمپس: برای ثابت نگهداشتن قالب ستون و شاقولکردن آنها، از میلههای گرد به همراه کلمپس (بست قورباغهای) استفاده میشود. در این مرحله، لازم است که قلابهای فلزی در حین بتنریزی درون کلمپس قرار داده شوند.
- تسمه قالببندی: برای کنترل فاصله بین پانلها بهکار میرود. این تسمه میان 2 قالب قرار میگیرد و فاصله 2 سمت ستون را حفظ میکند.
ارتفاع قالببندی ستون بتنی
ارتفاع قالببندی ستون بتنی لزوماً برابر با ارتفاع نهایی ستون نیست و میتوان قالب را با ارتفاعی بیشتر از اندازه نهایی نصب کرد. به عنوان مثال، برای قالببندی یک ستون به ارتفاع 3.2 متر، میتوان از 2 روش زیر استفاده کرد.
- استفاده از 3 پانل یک متری و 2 پانل 10 سانتیمتری که دقیقا بهاندازه نیاز برای بتنریزی طراحی شده است.
- بهکارگیری 3 پانل یک متری و یک پانل 0.5 متری که امکان بتنریزی به ارتفاع 3.2 متر را فراهم میکند.
نکات مربوط به قالببندی ستون شامل موارد زیر میشود.
- هر چه ارتفاع ستون بتنی افزایش یابد، فرآیند قالب بندی و بتنریزی آن دشوارتر خواهد شد. بهعنوان مثال، در یک ستون 6 متری، پانلهایی که در قسمت پایین قرار دارند، تحتفشار بیشتری از بتن قرار میگیرند؛ بنابراین، نیاز به استفاده از پین و گوههای بیشتری احساس میشود.
- در ستونهای بلند، احتمال بروز ناهماهنگی و نامنظمی در مقطع آنها بیشتر است. برای شاقول کردن این ستونها، باید از جکها و پشتبندهای بیشتری استفاده کرد.
- همچنین، در این ستونها بتنریزی از ارتفاع بالاتری انجام میشود که خطر جداشدگی دانهها را افزایش میدهد. به همین دلیل، لازم است در ارتفاع 3 متری یک دریچه تعبیه شود.
- در ابتدا، 3 متر ابتدایی ستون بتنریزی و ویبره میشود، سپس دریچه بسته شده و باقیمانده به ارتفاع 3 متر دیگر بتنریزی خواهد شد.
قیمت قالببندی فلزی برای ستون
قالب ستون فلزی بهخاطر داشتن سطحی صاف و مقاومت بالا در برابر فشار، گزینهای مناسب برای پروژههای ساختمانی بهشمار میروند. این قالبها بهراحتی از بتن جدا میشوند و در برابر خوردگی مقاوم هستند، به همین دلیل در قالببندی ستون بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. هزینه قالببندی ستون بهطور مستقیم به قیمت روز فلزات وابسته است و با افزایش وزن فولاد بهکار رفته در آن، قیمت نیز افزایش مییابد.
جمعبندی
در این مقاله با نحوه اجرای قالببندی ستون بتنی و اجزای آن آشنا شدید. برای تهیه انواع قالب فلزی و تجهیزات و اتصالات قالب بندی برای اجرای قالببندی ستون میتوانید ازطریق راههای ارتباطی با کارشناسان ما در ارتباط باشید. کارشناسان ما در فیدار فولاد، آمادهاند تا در هر زمینهای مشاوره دهند و شما را در خریدی مطمئن یاری کنند.
